Als je vanuit Chinatown of de Wallen naar de oostelijke kant van de Dam loopt, kom je het enorme Nationale Monument tegen. Dit veelzijdige monument werd in 1956 door koningin Juliana onthuld en is gewijd aan onder andere de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.
De hoofdpilaar van het monument bevat emotionele weergaves van leden uit het Nederlandse verzet, de arbeidersklasse en intellectuelen. Als je het monument nader bekijkt, zie je de 12 urnen die aarde bevatten van executieterreinen, begraafplaatsen voor oorlogsslachtoffers en aarde uit Indonesië (het voormalige Nederlands-Indië). Ook wordt het monument door leeuwen gesierd, het symbool van Nederland dat je overal tegenkomt.
Als je Nederland in mei bezoekt, kun je op 4e van de maand de Dam bezoeken voor Dodenherdenking, als de koning een krans bij het monument neerlegt. Deze gelegenheid eert niet alleen degenen die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn gesneuveld, maar ook de Nederlanders die bij andere conflicten en vredemissies zijn omgekomen. De volgende dag, Bevrijdingsdag, viert het einde van de nazibezetting in Nederland.
In de jaren 70 werd het monument, dat een symbool is voor vrijheid, een hangplek voor hippies, die het plein bezetten en onder het enorme beeld sliepen. Dit gebeurde zodanig vaak dat de term 'Damslaper' werd geïntroduceerd om naar de krakers te verwijzen, die uiteindelijk door de lokale gemeente werden verjaagd. Dit kleine moment uit de Damgeschiedenis werd toevallig vastgelegd tijdens de opname van de film Puppet on a Chain uit 1971, waarbij er een personage door een menigte van hippies loopt. Bekijk de film voordat je Amsterdam bezoekt om enkele bekend voorkomende plekken te zien.
Tegenwoordig wordt het Nationaal Monument dikwijls bezet door honderden vrolijk gekleurde fietsen van lokale bewoners en toeristen die het Paleis, het Madame Tussauds, de Nieuwe Kerk en de bekende winkelstraten rond de Dam bezoeken. Geniet van het drukke plein en bekijk het monument vanaf een van de terrasjes of restaurants. In een steegje achter het monument vind je Wynand Fockink, een van de historische stokerijen en bars van de stad waar je fruitlikeuren en gerijpte jenever kunt proeven.
