Neem de pilgrimgeschiedenis en prachtige architectuur van de gotische Pieterskerk goed in je op. Er staat hier al sinds de 12e eeuw een kerk, maar omdat de gemeenschap steeds groter werd, is de kerk op den duur vervangen door een groter formaat. Het gebouw dat je er vandaag de dag vindt is tussen de 14e en 16e eeuw gebouwd.
De Pieterskerk speelde een belangrijke rol in de levens van de protestantse groep die bekend stond onder de naam de pilgrims die van Engeland naar Leiden emigreerden na godsdienstvervolgingen onder het bewind van koning Jacobus I. Een van de pilgrimleiders, Pastoor John Robinson, ligt in de kerk begraven. De pilgrims verhuisden op den duur naar Plymouth in Amerika. Er wordt gedacht dat hun viering van Thanksgiving is gerelateerd aan de viering van Leidens Ontzet van de Spanjaarden in 1574, dat op 3 oktober gevierd wordt.
Kijk naar boven om de glas-in-loodramen te zien. Dit zijn niet de originelen, maar zijn in de 19e eeuw gemaakt nadat een schip dat buskruit vervoerde ontplofte waarbij het glas van de originele ramen brak. De pijpen van het Van Hagerbeer-orgel zijn deels de originele uit 1446.
Op de vloer van de Pieterskerk zul je veel grafstenen zien. Deze dateren uit de middeleeuwen, toen het traditie was om de rijke en machtige bewoners in de kerk te begraven. Je vindt er grafstenen van lokale belangrijke personen, zoals de wiskundige Ludolf van Keulen, de arts Herman Boerhaave en de schilder Jan Steen, uit de Gouden Eeuw.
De kerk is ontwijd en wordt tegenwoordig gebruikt als locatie voor evenementen. De vele informatieve borden rond de kerk bieden je inzicht in zijn verleden. Er geldt een kleine entreeprijs waarbij je korting krijgt in het café van de kerk. De kerk is elke dag geopend.
Neem na je bezoek aan de Pieterskerk de tijd om door de omgevende straten te wandelen. Bewonder de historische huizen, waarvan sommige door de pilgrims werden gebruikt. Op de woensdag en zaterdag is er een markt in de buurt, leuk als je op zoek bent naar een koopje!