Met het decor van historische gebouwen van dit plein snuif je de geschiedenis op van de plek waar Amsterdam is ontstaan. Vandaag wordt de Dam vaak gebruikt voor massa-evenementen, kermissen en toeristenvermaak zoals pantomime. Doe zoals de Amsterdammers en ga lekker ontspannen aan de voet van het Nationaal Monument terwijl je luistert naar de straatdraaiorgels. Loop de duiven achterna, maar wees op je hoede voor de vele fietsers wanneer je het plein oversteekt om te gaan shoppen of een van de historische gebouwen te bezoeken.
Het belangrijkste gebouw op de Dam is het 17e-eeuwse Koninklijk Paleis (Paleis op de Dam) van waaruit Napoleons broer Lodewijk tijdens de Franse bezetting over de Nederlanden heerste. Onder Prins Willem van Oranje werd dit gebouw gebruikt als stadhuis, maar vandaag de dag dient het voornamelijk voor allerlei koninklijke en nationale evenementen. Het Paleis is elke dag open, behalve op maandag en tegen betaling kun je er een rondleiding met of zonder gids volgen. Bewonder het interieur in al zijn glorie en ontdek schilderijen van Rembrandt en andere bekende schilders.
Op het plein kun je niet naast het Nationaal Monument kijken, een witte obelisk gebouwd in 1956 om de Tweede Wereldoorlog te herdenken. Op 4 mei vindt hier de jaarlijkse Nationale Dodenherdenking plaats met een minuut stilte voor de oorlogsslachtoffers en een dag later wordt hier de bevrijding van de Duitse bezetting gevierd. Op de verjaardag van de Nederlandse koning in april en tijdens voetbalwedstrijden verzamelen hier enthousiaste Nederlanders in oranje kleding en met een lekker biertje.
Naast het Koninklijk Paleis staat de Nieuwe Kerk in gotische stijl met grote glas-in-loodramen, een rijkelijk versierde houten preekstoel en twee indrukwekkende orgels. Vandaag de dag wordt de historische kerk gebruikt voor culturele voorstellingen en concerten.
Op het plein vind je drie grote warenhuizen, zoals de Bijenkorf, zodat je er naar hartenlust kunt shoppen of gewoon etalages kijken. Trakteer jezelf daarna op een lekkere koffie met cake in een van de cafés met zicht op de Beurs van Berlage. Leef je uit in de kledingzaak Peek & Cloppenburg of bezoek het wassenbeeldenmuseum van Madame Tussaud op de bovenverdiepingen van hetzelfde gebouw.
Vanaf het Centraal Station volg je het Damrak voor een korte wandeling tot de Dam. Op het plein zelf stoppen veel tram- en buslijnen. Als je met de auto bent, parkeer je deze best op een van de P+R-terreinen aan de rand van de stad. Er zijn ook parkeerterreinen in het centrum maar de plaatsen zijn beperkt.