Een van de oudste kerken van Thessaloniki is de Hagia Sophia, een typisch voorbeeld van Middelbyzantijnse architectuur. De buitenkant is weliswaar bescheiden, maar de grandeur van de binnenkant met zijn eeuwenoude mozaïeken en fresco's geven deze kerk karakter.
De meeste geschiedkundigen zijn het erover eens dat de kerk is gebouwd in de achtste eeuw, al is er ook bewijs dat deze al in de zesde eeuw zou zijn gebouwd. De Hagia Sophia is wellicht zelfs ouder dan de beroemde gelijknamige kerk in Istanbul. Bij opgravingen zijn de overblijfselen van een nog oudere christelijke basiliek en een Romeins gebouw blootgelegd. Beide hebben ooit op deze plek gestaan.
De Hagia Sophia was aanvankelijk een orthodoxe kerk, maar werd in de zestiende eeuw omgebouwd tot moskee. Na de Grote Brand in 1917 werd de kerk herbouwd als christelijk heiligdom.
Bewonder tijdens je bezoek eerst de buitenkant. De tuinen en palmbomen rondom de kerk geven het sobere uiterlijk van het bouwwerk wat luister. Ga naar binnen en bekijk de binnenkant van de kerk, die wordt gedomineerd door een koepel van 10meter. Het negende-eeuwse mozaïek in de koepel beeldt de Hemelvaart van Christus uit.
Let ook op de andere originele mozaïeken, die uit de achtste eeuw stammen. Religieuze personen afbeelden was destijds verboden, dus in plaats daarvan bestaan de mozaïeken uit sterren, kruizen en tekst. Bekijk de elfde-eeuwse fresco's met afbeeldingen van verschillende heiligen.
Neem ook even de tijd om over het plein voor de Hagia Sophia te wandelen, aan de noordzijde van de kerk. Trakteer jezelf in de nabijgelegen banketbakkerswinkel Terkenlis op de beroemde tsoureki, een brioche die in veel verschillende smaken wordt gebakken.
De Hagia Sophia is elke dag open en is gratis toegankelijk. Je wordt geacht in de kerk geen korte broek of shirt zonder mouwen te dragen.